Η ομορφιά δεν είναι το παν

Με αφορμή τον μύθο του Αισώπου με τίτλο «Η ομορφιά δεν είναι το παν», οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α΄ Γυμνασίου ζωγράφισαν…

Το ελάφι 

Κ. Κορίνα, Α2

Μ. Ειρήνη, Α2

Γ. Μαρία, Α2

Μ. Γιώργος, Α2

Κ. Άρτεμις, Α2

Μ. Βασίλης, Α2

Το πάθημα του ελαφιού

Π. Δημήτρης, Α4

Φ. Στέργιος, Α2

Π. Μενελίνα, Α4

Κ. Ελισάβετ, Α2

Αλλά και έγραψαν τους δικούς τους μύθους, παραμύθια και ιστορίες με το ίδιο δίδαγμα!

Ο κύκνος και η κουκουβάγια

   Σε μια γαλήνια γαλάζια λίμνη ζούσε ένα όμορφο πουλί, ένας κύκνος, που ήταν πολύ φαντασμένος. Θεωρούσε τον εαυτό του το ωραιότερο πουλί και υποτιμούσε τα άλλα. Έτσι, λόγω της υπεροψίας του, κανένα από τα πουλιά που ζούσαν κοντά στη λίμνη δεν τον συμπαθούσε και όλα απέφευγαν να κάνουν παρέα μαζί του, εκτός από μια κουκουβάγια. Αυτή, με τη σοφία της, μπορούσε να ανέχεται την αλαζονεία του... 

- Τι σκούρα χρώματα είναι αυτά και τι γουρλωτά μάτια που έχεις!, της έλεγε. 

- Ξέρεις, αυτά τα χρώματα με βοηθάνε να κρύβομαι και τα μάτια μου μου επιτρέπουν να βλέπω μέχρι πολύ μακριά…, του απαντούσε εκείνη. 

- Καλέ, τι μας λες; Εμένα το κατάλευκο χρώμα μου λάμπει στον ήλιο και ο λαιμός μου είναι μακρύς, λεπτός και κομψός. Όχι σαν εσένα που είσαι κοντολαίμα..., κοκορευόταν ο κύκνος.

   Μα μια μέρα που ο κύκνος έκανε καμαρωτός τον περίπατό του στις όχθες της λίμνης, ο λύκος καραδοκούσε… Ήταν εύκολο να δει τον κύκνο, γιατί ήταν άσπρος, και ήταν εύκολο να τον αρπάξει από τον μακρύ λαιμό του. Γιατί ο λύκος ήταν πεινασμένος, και, όπως φαίνεται, η ομορφιά δεν είναι το παν… 

Μ. Αναστάσης, Α2

Τα δύο δέντρα

   Στην αυλή ενός αγροκτήματος βρίσκονταν δύο δέντρα. Το ένα ήταν ψηλό, με πλούσιο και φουντωτό φύλλωμα και με άνθη στολισμένο. Το άλλο ήταν κοντό, με στραβό, αλλά γερό κορμό και δυνατά κλαδιά. 

   Την άνοιξη και το καλοκαίρι όλοι θαύμαζαν το όμορφο δέντρο και δεν έδιναν καμία σημασία στο άλλο… Όταν όμως ήρθε ο χειμώνας, το όμορφο δέντρο έχασε πρώτα τα άνθη του και μετά το φύλλωμά του, ενώ το άλλο δέντρο διατήρησε τη φυλλωσιά που είχε, και μάλιστα έβγαλε καρπούς, γευστικούς και ζουμερούς!

   Η ομορφιά, λοιπόν, μπορεί να είναι παροδική. Το χρήσιμο και το ωφέλιμο όμως αξίζουν πάντα!

Σ. Σίσσυ, Α4

Δε φτάνει μόνο η ομορφιά…

   Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα παγώνι. Εκεί που έκανε καμαρωτά τη βόλτα του, είδε μία αφίσα που έγραφε με μεγάλα γράμματα «ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ». Αμέσως, το παγώνι, που είχε πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, σκέφτηκε: «Να η ευκαιρία! Σίγουρα, η ομορφιά μου θα ξετρελάνει τους κριτές και θα με βγάλουν νικητή. Εξάλλου, έχω τη φωτογένεια που ταιριάζει στην τηλεόραση…». Έτσι έκανε αίτηση συμμετοχής. 

   Όταν όμως ανέβηκε στη σκηνή, άρχισε να τραγουδάει τόσο απαίσια, που οι κριτές και όλοι οι θεατές, ακόμα και αυτοί που παρακολουθούσαν από τον καναπέ τους, έκλειναν τα αυτιά τους και το γιούχαραν. Μα το παγώνι, μαγεμένο από τη λάμψη και τα φώτα, δε σταματούσε το παράφωνο τραγούδι του, μέχρι που τελικά το πετάξανε έξω κακήν κακώς... 

   Νικητής στον διαγωνισμό τραγουδιού βγήκε ένα ταπεινό, αλλά καλλίφωνο αηδόνι, γιατί:

   Η ομορφιά δεν είναι το παν!

Μ. Άρης, Α2

Ένα τυχερό παγώνι

   Ο Σάντι ήταν ένα παγώνι και ζούσε σε έναν μεγάλο ζωολογικό κήπο μαζί με άλλα πολλά παγώνια. Όλα καμάρωναν για τα πολύχρωμα και γεμάτα σχέδια φτερά τους, όλα, εκτός από τον Σάντι… Εκείνος είχε γεννηθεί με μονόχρωμα φτερά και με μια όχι και τόσο φουντωτή ουρά. Ο καημένος, δεν ήταν καθόλου εντυπωσιακός… Δεν κατάφερνε να κλέψει ούτε ένα βλέμμα των επισκεπτών, οι οποίοι θαύμαζαν και φωτογράφιζαν τα άλλα παγώνια που επιδείκνυαν περήφανα την ομορφιά τους. 

   Μια μέρα η διεύθυνση του ζωολογικού κήπου αποφάσισε να μεταφέρει τον Σάντι στο κοντινότερο δάσος. Θεωρούσαν ανούσια την παραμονή του στον κήπο, αφού δεν ήταν «αξιοθέατος» και έτσι, χωρίς δεύτερη σκέψη, τον ξεφορτώθηκαν. 

   Στην αρχή ο Σάντι αισθάνθηκε ταπεινωμένος. Ήταν απαρηγόρητος… Όσο όμως περνούσαν οι μέρες στο δάσος, άρχισε να απολαμβάνει την ελευθερία του. Κατάλαβε πως η ομορφιά δεν είναι το παν και πως η ζωή που του χαρίστηκε ήταν πολύ πιο όμορφη σε σχέση με τη φυλακή στην οποία ζούσε πριν!

Τ. Αναστάσης, Α4

Επικίνδυνη ομορφιά

   Η ιστορία που θα σας διηγηθώ μπορεί να μην είναι αληθινή, να μην την έχω ακούσει από κάποιον, ούτε να έχω γνωρίσει τους πρωταγωνιστές της, σίγουρα όμως θα έχει συμβεί κάπου στον κόσμο και σε κάποια κοπέλα…

   Είναι η ιστορία της Μαρίας, μιας κοπέλας που από μικρή ξεχώριζε για τη σπάνια ομορφιά της. Ωστόσο, δεν ήταν καθόλου ψηλομύτα, αλλά είχε και καλό χαρακτήρα. Ήταν ένα χαρούμενο κορίτσι, και οι φίλοι της την αγαπούσαν και τη θεωρούσαν "ψυχή της παρέας". Έκανε πολλά όνειρα για τη ζωή της, ήθελε να σπουδάσει αρχιτέκτονας και ήταν στην ηλικία που προετοιμαζόταν για να δώσει εξετάσεις.

   Κάποια μέρα γνώρισε ένα παιδί, τον Πάνο, τέσσερα χρόνια μεγαλύτερό της, που δούλευε μέσα στη νύχτα. Γοητεύτηκε από τον όμορφο και "περπατημένο" νεαρό και άρχισαν να κάνουν παρέα. Σταδιακά απομακρύνθηκε από τους παλιούς της φίλους, άρχισε να παραμελεί τα μαθήματά της… Ο Πάνος την έπεισε ότι, με την ομορφιά που είχε, θα μπορούσε να κάνει καριέρα μοντέλου, ώστε να βγάζει εύκολο και γρήγορο χρήμα. Τα μυαλά της "πήραν αέρα" και η Μαρία άρχισε να φαντάζεται τον λαμπερό κόσμο που την περίμενε… Έτσι, συμφώνησε να γνωρίσει κάποιους γνωστούς του Πάνου που θα μπορούσαν να την προωθήσουν στον χώρο αυτόν.

   Όμως, λίγο πριν από την κανονισμένη συνάντηση, κάτι αναπάντεχο συνέβη… Έκπληκτη η Μαρία έμαθε ότι η αστυνομία συνέλαβε τον Πάνο και ορισμένους άλλους με την κατηγορία ότι έταζαν σε νεαρά κορίτσια μεγάλη ζωή, για να τις παρασύρουν στην πραγματικότητα στον κόσμο των "συνοδών πολυτελείας"... 

   Η Μαρία έχασε τη γη κάτω από τα πόδια της… Κατάλαβε ότι η ομορφιά δεν είναι απαραίτητα ένα εισιτήριο για τον παράδεισο, αλλά μπορεί και να σε οδηγήσει στην κόλαση! Την τρόμαζε η σκέψη του τι θα μπορούσε να την περιμένει, αν δεν την προλάβαιναν οι εξελίξεις… 

   Το σοκ ήταν μεγάλο, αλλά με τη στήριξη της οικογένειάς της και των φίλων της, η Μαρία ξαναβρήκε τον εαυτό της, έδωσε εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο και τα κατάφερε!

Λ. Μαρίνα, Α2

Μια αληθινή ιστορία

   Κάποτε σε ένα απομονωμένο χωριό της Αλάσκας ζούσε ένας νέος άντρας. Το σπίτι του βρισκόταν στην άκρη του χωριού και η μόνη του παρέα ήταν τα σκυλιά του. Ο άντρας είχε απομακρυνθεί από τον υπόλοιπο κόσμο μετά από ένα ατύχημα, που είχε συμβεί λόγω μιας έκρηξης στο εργοστάσιο όπου δούλευε. Το πρόσωπό του είχε παραμορφωθεί από τα εγκαύματα, με αποτέλεσμα να νιώθει (αλλά και να είναι) ανεπιθύμητος από τους άλλους κατοίκους του χωριού. Τα μόνα πλάσματα που τον δέχονταν με αγάπη ήταν τα σκυλιά του, ράτσας χάσκι, με τα οποία είχε αποκτήσει μια ιδιαίτερη σχέση, και συνήθιζαν να πηγαίνουν βόλτες με το έλκηθρο, μακριά από τους ανθρώπους. 

   Έναν βαρύ χειμώνα στο χωριό του ξέσπασε μια τρομερή χιονοθύελλα. Οι κάτοικοι βρέθηκαν αποκλεισμένοι, οι προμήθειες και τα φάρμακα τελείωναν... Δεν ήξεραν τι να κάνουν, αφού η κακοκαιρία δεν τους επέτρεπε καμία επικοινωνία, ώστε να ζητήσουν βοήθεια. Ο νεαρός άντρας, βλέποντας αυτή τη δύσκολη κατάσταση, σκέφτηκε έναν τρόπο για να βοηθήσει τους συγχωριανούς του. Έζεψε τα σκυλιά του στο έλκηθρο και αποφάσισε να κάνει το δύσκολο ταξίδι προς την κοντινότερη πόλη μόνος του. Η διαδρομή ήταν επικίνδυνη, μέσα στα χιόνια και στους πάγους. Το κρύο ήταν ανυπόφορο… Με πολύ κόπο και με κίνδυνο της ζωής του κατάφερε κάποτε να φτάσει στην πόλη, να ενημερώσει τις αρχές για το πρόβλημά τους και να πάρει τα απαραίτητα φάρμακα και άλλες προμήθειες. Το ίδιο δύσκολη ήταν και η επιστροφή, αλλά τελικά τα κατάφερε! 

   Στο χωριό όλοι τον υποδέχτηκαν με ανακούφιση και χαρά. Όλοι τους ένιωσαν άσχημα που τόσο καιρό τον απέφευγαν και του ζήτησαν συγγνώμη. Με τα φάρμακα γλύτωσαν πολλοί από πιθανό θάνατο και με τις προμήθειες κατάφεραν να επιβιώσουν, μέχρι να ανοίξουν οι δρόμοι. Ο νεαρός άντρας έγινε πλέον γι’ αυτούς ένας ήρωας, που τον σεβόντουσαν και του πρόσφεραν συνεχώς τη συντροφιά τους. Σε όλες τις γιορτές του χωριού και σε όλα τα οικογενειακά τραπέζια ήταν πάντοτε προσκεκλημένος! Τα σημάδια στο πρόσωπό του τους ήταν πλέον αδιάφορα…

Τ. Κώστας, Α4

Και μια απόδοση του μύθου σε μορφή κόμικς…

Σ. Ιωάννα

Στη μηχανή του χρόνου - Από τον Καποδίστρια στον Τρικούπη

Σε ένα ακόμα ταξίδι στον χρόνο, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου παρακολουθούν τα πρώτα βήματα στην πορεία του ελληνικού κράτους και, σε ρόλο πρωταγωνιστή, αυτόπτη μάρτυρα ή αφανούς ήρωα, γράφουν σελίδες ημερολογίου ή αφηγήσεις - "μαρτυρίες" για σημαντικά ιστορικά γεγονότα της περιόδου από τον Ιωάννη Καποδίστρια ως τον Χαρίλαο Τρικούπη.

Από το ημερολόγιο του Καποδίστρια

12 Ιανουαρίου 1828

Αγαπητό μου ημερολόγιο, 

   Είμαι συγκλονισμένος από αυτά που είδα, από αυτά που έζησα… Όλη μου η χαρά που θα πατούσα επιτέλους σε ελεύθερο ελληνικό έδαφος έγινε ταραχή και συγκίνηση μπροστά στην ανείπωτη τραγωδία. Ό,τι κι αν είχα φανταστεί για την κατάσταση που θα συναντήσω, η πραγματικότητα το ξεπέρασε… Ποιοι ήταν αυτοί που με ζητωκραύγαζαν, που με περίμεναν σαν σωτήρα τους; Μαυροφορεμένες γυναίκες με μωρά παιδιά στην αγκαλιά, γέροντες που έδωσαν το αίμα τους για την πατρίδα, λαβωμένοι, ξυπόλυτα ορφανά… Τα βάσανα του ελληνικού λαού μίλησαν κατευθείαν στην ψυχή μου.

   Το καθήκον μου είναι σαφές… Πρέπει να πιάσω αμέσως δουλειά, χωρίς καμία καθυστέρηση. Προέχει προφανώς η συγκρότηση τακτικών ενόπλων δυνάμεων. Επιβάλλεται να εκκαθαριστεί η Στερεά Ελλάδα από τον τουρκικό στρατό, για να υπάρχει τετελεσμένο γεγονός κατά την ώρα των διπλωματικών συζητήσεων για την ανεξαρτησία της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά συνέδρια. Απ’ αυτά ευτυχώς ξέρω καλά… Το πιο δύσκολο ζήτημα όμως είναι το οικονομικό. Στη χώρα δεν υπάρχει καν κρατικό ταμείο! Πρέπει να ιδρυθεί τράπεζα, να κοπεί ελληνικό νόμισμα… Σ’ αυτόν τον τομέα σίγουρα ο φίλος μου, ο Εϋνάρδος, μπορεί να με βοηθήσει. Βέβαια, οφείλω να μεριμνήσω και για όλα τα πεινασμένα και ρακένδυτα ορφανά που έχουν μείνει στους πέντε δρόμους, για την εκπαίδευσή τους, για το μέλλον τους. Θα γίνω εγώ ο πατέρας που έχασαν στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας.

   Θεέ μου, δώσε μου δύναμη να σταθώ στο ύψος των προσδοκιών που βαραίνουν τους ώμους μου, να κυβερνήσω σωστά και δίκαια τη βασανισμένη αυτή χώρα, την πατρίδα μου…

Ν. Μυρτώ, Γ2

Μ. Ράπτη, Γ3

Και ένα debate μεταξύ Ιωάννη Καποδίστρια και Αδαμάντιου Κοραή!

Debate Καποδίστρια - Κοραή

Ι.Κ.: Αγαπητέ κύριε Κοραή, γνωρίζω ότι επικρίνετε τις επιλογές μου και ότι με κατηγορείτε για αυταρχισμό... Πρέπει όμως να λάβετε υπόψη σας ότι, φτάνοντας στην Ελλάδα για να αναλάβω τα καθήκοντά μου ως κυβερνήτης, συνάντησα μια τραγική κατάσταση… Η χώρα ήταν κατερειπωμένη και ο λαός εξαθλιωμένος. Ληστές και πειρατές λυμαίνονταν ολόκληρες περιοχές! Έπρεπε να ενεργήσω άμεσα και αποφασιστικά για να αντιμετωπιστούν αυτά τα επείγοντα προβλήματα.

Α.Κ.: Και τι κάνατε; Συγκεντρώσατε στα χέρια σας όλες τις εξουσίες! Κληθήκατε να κυβερνήσετε με βάση το δημοκρατικό σύνταγμα της Τροιζήνας, κι όχι να αναστείλετε την ισχύ του κατά την κρίση σας!

Ι.Κ.: Τα συντάγματα και τα κοινοβουλευτικά σώματα είναι πρόωρα στην κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας. Ακόμα δεν έχει καλά καλά συσταθεί το ελληνικό κράτος, οι Δυνάμεις δεν έχουν αποφασίσει αν θα είμαστε αυτόνομοι ή ανεξάρτητοι… Αυτό που προέχει τώρα είναι ο αγώνας για την ανεξαρτησία και για τη διεύρυνση των συνόρων μας.

Α.Κ.: Δε διαφωνώ με τον τρόπο που διαχειρίζεστε την εξωτερική πολιτική, άλλωστε είστε έμπειρος διπλωμάτης, γνωστός στις ευρωπαϊκές αυλές. Αυτό σας το αναγνωρίζω και ελπίζω οι προσπάθειές σας να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι ενστάσεις μου αφορούν τη διακυβέρνηση της χώρας. Βλέπω ότι προσπαθείτε να δημιουργήσετε ισχυρή κεντρική διοίκηση. Παραγκωνίζετε όμως τους ανθρώπους που ηγήθηκαν στην επανάσταση και διορίζετε σε καίριες κρατικές θέσεις τους αδελφούς σας…

Ι.Κ.: Μα τους άλλους δεν τους ξέρω! Άλλωστε, πώς να τους εμπιστευθώ, από τη στιγμή που, εξαιτίας του εμφυλίου που ξέσπασε μεταξύ τους για την εξουσία, λίγο έλειψε να χαθούν όλα... Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ότι, όταν αρνήθηκα να πάρω τον μισθό που αντιστοιχεί στη θέση μου ως Κυβερνήτης της Ελλάδας, αυτοί δυσαρεστήθηκαν! Περίμεναν φαίνεται παχυλούς μισθούς, ίσως και αποζημιώσεις για όσα είχαν ξοδέψει κατά τη διάρκεια του αγώνα. Ορίστε απαιτήσεις, εν μέσω ερειπίων και ενώ η πλειοψηφία των Ελλήνων υποφέρει από τη φτώχεια! Πιστεύω ακράδαντα πως αυτοί οι τοπικοί άρχοντες ενδιαφέρονται μόνο για τα προσωπικά τους συμφέροντα και βάζουν σε δεύτερη μοίρα το καλό του τόπου.

Α.Κ.: Να είστε βέβαιος ότι μ’ αυτή σας τη στάση θα προκαλέσετε αντιδράσεις, που θα φέρουν και πάλι τον διχασμό στη χώρα. Αλλά εμένα, σαν οπαδό του Διαφωτισμού, ένα ζήτημα που με ενδιαφέρει ιδιαίτερα είναι η παιδεία. Και σ’ αυτόν τον τομέα δε βλέπω να γίνεται και μεγάλη πρόοδος…

Ι.Κ.: Φοβάμαι πως δεν είστε επαρκώς πληροφορημένος… Στο ορφανοτροφείο που ίδρυσα στην Αίγινα, μεριμνώντας για τα ορφανά του αγώνα, υπάρχουν τρία αλληλοδιδακτικά και τρία ελληνικά σχολεία, όπως και επαγγελματικές σχολές. Λειτουργεί επίσης και Πρότυπον Σχολείον, όπου φοιτούν όσοι προορίζονταν για δάσκαλοι στα αλληλοδιδακτικά. Σύντομα θα λειτουργήσει Πρότυπον Αγροκήπιον στην Τίρυνθα, όπως και το Κεντρικόν Σχολείον γι’ αυτούς που έχουν τα φόντα να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Α.Κ.: Συγγνώμη, άκουσα καλά; Κάνατε λόγο για πανεπιστήμια του εξωτερικού;

Ι.Κ.: Ακριβώς.

Α.Κ.: Άρα δεν έχετε κατά νου να ιδρύσετε πανεπιστήμιο στην Ελλάδα;

Ι.Κ.: Θεωρώ ότι είναι πολύ νωρίς για ένα τέτοιο βήμα. Το 80% του πληθυσμού της χώρας δε γνωρίζει καν γραφή και ανάγνωση. Πρέπει πρώτα να εξαλειφθεί αυτό το πρόβλημα του αναλφαβητισμού, για να περάσουμε αργότερα και σε ανώτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Τη δεδομένη στιγμή, προέχουν οι βασικές γνώσεις και η επαγγελματική κατάρτιση.

Α.Κ.: Δεν είναι δυνατόν στη χώρα του Σωκράτη και του Πλάτωνα να μην ιδρυθούν αμέσως πανεπιστημιακές σχολές! Και τύραννος και φωτοσβέστης, λοιπόν… Κυβερνήτα, κάνετε μεγάλο λάθος! 

Ι.Κ.: Αυτό δε θα το κρίνετε εσείς, αγαπητέ, αλλά η Ιστορία!

Μ. Δανάη, Γ2

Δολοφονία του Καποδίστρια - από το ημερολόγιο ενός αυτόπτη μάρτυρα

27 Σεπτεμβρίου 1831

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

   Σήμερα έζησα μια από τις συγκλονιστικότερες στιγμές της ζωής μου. Μπροστά στα μάτια μου σκότωσαν τον Κυβερνήτη μας, τον Ιωάννη Καποδίστρια…

   Ήταν ένα ευχάριστο φθινοπωρινό πρωινό και, όπως το συνηθίζω κάθε Κυριακή, είχα πάει να εκκλησιαστώ στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα. Εκεί που έκανα να μπω στην εκκλησία, είδα τον Κυβερνήτη να πλησιάζει και στάθηκα με σεβασμό στην άκρη, για να μπει αυτός πρώτος. Τον συνόδευε ο μονόχειρας σωματοφύλακάς του, ο Κοζώνης. Ο Καποδίστριας ήταν σοβαρός, όπως πάντα, και μου φάνηκε συλλογισμένος. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα πόσα έχει στο κεφάλι του αυτός ο άνθρωπος, πόσο μεγάλο βάρος σηκώνει στους ώμους του… 

   Φτάνοντας στην είσοδο του ναού, ο Κυβερνήτης κοντοστάθηκε. Οι ορκισμένοι εχθροί του, οι Μαυρομιχαλαίοι, ήταν στο κατώφλι σαν να τον περίμεναν… Μάλλον διαισθάνθηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, αλλά τους χαιρέτησε με ένα νεύμα. Έβγαλε το καπέλο του για να μπει στην εκκλησία και τότε έγινε το κακό! Ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης τον άρπαξε από το αριστερό χέρι και τον πυροβόλησε στο κεφάλι. Ταυτόχρονα ο νεαρός Γιώργης τον μαχαίρωσε στην κοιλιά. Ο Ιωάννης Καποδίστριας σωριάστηκε στο έδαφος, δίχως να προλάβει να πει λέξη…

   Τρόμαξα… Ένιωθα να έχω παραλύσει από φόβο. Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι αυτά που έβλεπα συμβαίνουν στ’ αλήθεια… Πολλοί, ακούγοντας τον πυροβολισμό, πετάχτηκαν έξω από την εκκλησία και άρχισαν να κυνηγούν τους φονιάδες. Εγώ έμεινα εκεί, μπροστά στο αιμόφυρτο σώμα του Κυβερνήτη. Δεν μπορούσα να συγκρατήσω τα δάκρυά μου… Ήταν νεκρός!

   Άκουσα πως ο Κοζώνης πυροβόλησε τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη. Κατόπιν τον ανέλαβε το εξαγριωμένο πλήθος και τον αποτελείωσε... Ο Γιώργης κατέφυγε στη γαλλική πρεσβεία. Πιστεύω ότι είναι θέμα χρόνου να παραδοθεί, για να τιμωρηθεί παραδειγματικά.

   Αυτό που είδα σήμερα δε θα το ξεχάσω όσο ζω. Αγανακτώ, λυπάμαι, απορώ… Γιατί; Πότε θα πάψουμε οι Έλληνες να σκοτωνόμαστε μεταξύ μας; Δεν ήταν αρκετός ο εμφύλιος, που λίγο έλειψε να ακυρώσει τον αγώνα μας για ελευθερία; Ο Καποδίστριας ήταν ένας δίκαιος άνθρωπος, που έκανε ό,τι θεωρούσε καλύτερο για την πατρίδα μας. Τώρα η χώρα θα γίνει πάλι ένα πιόνι των Μεγάλων δυνάμεων, που για μια ακόμη φορά θα αποφασίσουν το μέλλον της, με βάση τα δικά τους συμφέροντα…

Ρ. Μαρία. Γ3

Άφιξη του Όθωνα στην Ελλάδα - από το ημερολόγιο ενός κατοίκου του Ναυπλίου

30 Ιανουαρίου 1833

Αγαπητό ημερολόγιο,

   Σήμερα έφτασε στο Ναύπλιο ο Όθωνας, ο Βαυαρός πρίγκιπας τον οποίο η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία, οι τρεις Προστάτιδες Δυνάμεις, όρισαν βασιλιά της Ελλάδας. Με το που αποβιβάστηκε από τη φρεγάτα «Μαδαγασκάρη», που τον έφερε στην χώρα μας, πλήθος κόσμου περίμενε να τον υποδεχτεί. Η συνοδεία του ήταν λαμπρή, τόσες μεγαλόπρεπες στολές, τόσοι στρατιώτες… Ο βασιλιάς μας μου φάνηκε πολύ νέος, έφηβος σχεδόν! Όλοι τον επευφημούσαμε γεμάτοι ενθουσιασμό. Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια και τις εσωτερικές διαμάχες που ακολούθησαν, έχουμε την ανάγκη να πιστέψουμε ότι η άφιξή του θα φέρει τη συμφιλίωση και την ειρήνη, που χρειάζεται ο τόπος μας για να πάει μπροστά.

   Είθε να μη διαψευστούν πάλι οι ελπίδες μας… Αναρωτιέμαι, μήπως περιμένουμε πάρα πολλά από αυτόν τον νεαρό;

Ν. Μαρία, Γ2

Όθωνας

Λ. Νίκος, Γ2

Κίνημα 3ης Σεπτεμβρίου 1843 - από το ημερολόγιο ενός στρατιωτικού

1 Σεπτεμβρίου 1843

Καλέ μου φίλε,

   Εύχομαι να είσαι καλά εσύ και η οικογένειά σου και να τα βγάζετε πέρα μετά τις περικοπές των μισθών από τον Όθωνα… Όλοι ελπίζαμε ότι, όταν η Αντιβασιλεία του παρέδιδε επιτέλους τα ηνία της διακυβέρνησης του κράτους, τα πράγματα θα πήγαιναν καλύτερα. Κάναμε λάθος. Κανένα από τα μεγάλα προβλήματα της χώρας δε λύθηκε… Ακολουθώντας την ίδια πολιτική με τους προκατόχους του, την τακτική του «διαίρει και βασίλευε», ο Όθωνας ως απόλυτος μονάρχης προσπαθούσε να περιορίσει την επιρροή των κομμάτων, για να ενισχύει τη δική του εξουσία. Εκεί όμως που ο βασιλιάς μας απέτυχε παταγωδώς είναι στον τομέα της οικονομίας. Τα δάνεια της χώρας, παρά τη λιτότητα στις κρατικές δαπάνες, είναι αδύνατο να εξοφληθούν. Εάν συνεχίσουμε έτσι, οι Έλληνες θα πληρώνουν μέχρι το 2043! Φυσικά, οι Δυνάμεις επενέβησαν και πάλι, επιβάλλοντας οικονομικό έλεγχο. Ως πού θα φτάσουμε; Έως πότε θα αντέξουμε; Η οικονομία της Ελλάδας καταρρέει… Κι εμείς, οι στρατιωτικοί, είμαστε από τα πρώτα θύματα των περικοπών!

   Φίλε μου, η ώρα για δράση έφτασε… Αύριο το κύμα της λαϊκής δυσαρέσκεια θα ξεσπάσει! Με επικεφαλής τον Μακρυγιάννη και τον συνταγματάρχη Δημήτριο Καλλέργη θα συγκεντρωθούμε το βράδυ μπροστά στα ανάκτορα για να απαιτήσουμε από τον Όθωνα την παραχώρηση Συντάγματος. Η φωνή του ελληνικού λαού πρέπει να ακουστεί. Η περίοδος της απόλυτης μοναρχίας του Όθωνα πρέπει να τελειώσει. Η Ελλάδα χρειάζεται Σύνταγμα για να βγει από την κρίση και να ορθοποδήσει. Η 3η Σεπτέμβρη θα γραφτεί στην ιστορία!

   Εγώ θα είμαι αύριο στην Πλατεία Ανακτόρων. Ελπίζω να συναντήσω εκεί κι εσένα…

Μ. Φανή, Γ2

Από το ημερολόγιο του Χαρίλαου Τρικούπη

29 Ιουνίου 1874

Αγαπητό μου ημερολόγιο, 

   Εχθές πήρα την απόφαση να δώσω για δημοσίευση το άρθρο μου με τίτλο «Τις πταίει;» στην εφημερίδα ΚΑΙΡΟΙ. Από ό,τι βλέπω, έχει δημοσιευτεί στο σημερινό φύλλο… 

   Δεν μπορούσα να σιωπήσω άλλο! Με πνίγει η αγανάκτηση για την κατάσταση που επικρατεί στα πολιτικά πράγματα της χώρας, για τα προβλήματα στη λειτουργία του κοινοβουλευτισμού, για την πολιτική αστάθεια… Αφενός την εξουσία κατέχουν κυβερνήσεις που δε διαθέτουν τη λαϊκή εμπιστοσύνη και αφετέρου ρίχνουν τις ευθύνες στον λαό! Μα και βέβαια «δεν πταίει το Έθνος»… Αλλού είναι «το κακόν», στην κατάπτωση των θεσμών, στους διεφθαρμένους πολιτικούς και κυρίως στην έλλειψη σεβασμού στη λαϊκή θέληση. 

   Μεγάλη ευθύνη φέρει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ο ανώτατος άρχοντας της χώρας. Ο βασιλιάς Γεώργιος παρακάμπτει συστηματικά το κοινοβούλιο και διορίζει υπουργούς από τη μειοψηφία. Δε διστάζει να ανατρέψει μια κυβέρνηση, αν διαφωνεί με την πολιτική της. Λίγο λείπει να ορκίσει πρωθυπουργό τον κηπουρό του! Αυτή η αυθαιρεσία, αυτές οι συνεχείς παρεμβάσεις επιβάλλεται να σταματήσουν. Ο βασιλιάς θα έπρεπε να διορίζει πρωθυπουργό εκείνον που έχει τη «δεδηλωμένη» εμπιστοσύνη της Βουλής, δηλαδή την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών, και μόνο εκείνον. Δεν έχουμε δα απόλυτη μοναρχία στην Ελλάδα!

   Το να τα βάλω με τα ανάκτορα ήταν μια τολμηρή κίνηση και είμαι σίγουρος ότι το άρθρο μου θα προκαλέσει αντιδράσεις… Τώρα που το σκέφτομαι, αν και δημοσιεύτηκε ανυπόγραφα, κρίνω σκόπιμο να αναλάβω την ευθύνη των απόψεών μου. Αυτό το άρθρο είτε θα με οδηγήσει στα σίδερα της φυλακής είτε στη θέση του επόμενου πρωθυπουργού της Ελλάδας…

Π. Ελένη, Γ3

9 Δεκεμβρίου 1893

Αγαπητό ημερολόγιο, 

   Βρισκόμαστε πλέον σε αδιέξοδο… Δυστυχώς, επτωχεύσαμεν! Όσο κι αν δε θέλω να το αποδεχτώ και να το συνειδητοποιήσω, αυτή είναι η πραγματικότητα. Αύριο οφείλω, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στον ελληνικό λαό, να κηρύξω τη χώρα υπό πτώχευση…

   Στόχος της πολιτικής μου ήταν να καταστήσω την Ελλάδα ένα κράτος σύγχρονο και οικονομικά αναπτυγμένο. Γι’ αυτό και επί της πρωθυπουργίας μου έδωσα προτεραιότητα στην κατασκευή των έργων υποδομής, που είναι απαραίτητα για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Για να γίνουν όμως μεγάλα έργα, όπως το σιδηροδρομικό δίκτυο, οι δρόμοι και η διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου, χρειάζονται χρήματα, πολλά χρήματα. Πώς αλλιώς θα μπορούσα να υλοποιήσω το πολιτικό μου όραμα για τη χώρα, αν όχι με τη σύναψη μεγάλων δανείων με τράπεζες του εξωτερικού; Δανείων που τώρα η Ελλάδα αδυνατεί να αποπληρώσει…

   Έκανα λάθη, το γνωρίζω καλά, αλλά ποτέ δεν πίστεψα πως θα μου κόστιζαν τόσο πολύ… Πλέον πιθανολογώ ότι η ατυχής αυτή εξέλιξη θα τερματίσει άδοξα την πολιτική μου καριέρα. Αμφιβάλλω αν θα εκλεγώ στις επερχόμενες εκλογές, έστω και ως βουλευτής! Πολύ φοβάμαι ότι στην εξουσία θα ανέλθει ο πολιτικός μου αντίπαλος, ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης. Και δεν τρέφω καμία εμπιστοσύνη στις πολιτικές του επιλογές, ούτε στις ικανότητές του να διαχειριστεί το μέλλον της Ελλάδας αυτή την κρίσιμη στιγμή…

Ν. Σόφη, Γ2

Άλλοι/ες μαθητές/τριες προτίμησαν να εκφραστούν μέσα από τη ζωγραφική ή το κόμικς...

Η πτώχευση της Ελλάδας

Μ. Μανιώ, Γ2

Τρικούπης

Π. Γιώργος, Γ2

Τ. Ειρήνη, Γ3

Τρικούπης Vs Δηλιγιάννης

Κ. Φίλιππος, Γ1

Π. Θοδωρής, Γ3

Η ελληνική επανάσταση μέσα από τη ζωγραφική

Στο κλίμα της πολυτάραχης ελληνικής επανάστασης, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου παρουσιάζουν πίνακες από την ενότητα 8 του σχολικού βιβλίου, τους σχολιάζουν και εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους...

Ν. Λύτρας. Η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας στη Χίο από τον Κ. Κανάρη και άνδρες του.

   Ο Νικηφόρος Λύτρας αντλεί την έμπνευσή του από ένα σημαντικό γεγονός της ελληνικής ιστορίας, την πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας στο λιμάνι της Χίου, μετά από τη σφαγή που έπνιξε το νησί στο αίμα. 

   Στο έργο αυτό επικρατούν οι σκουρόχρωμες αποχρώσεις. Το πελώριο τουρκικό πλοίο βυθίζεται στο μαύρο. Επάνω του ξεχωρίζει η κόκκινη τουρκική σημαία, που τυλίγεται στους καπνούς. Οι φλόγες της μεγάλης έκρηξης χρωματίζουν τον σκοτεινό ουρανό, μαζί με τον ήλιο που δύει στο βάθος.

   Οι χαρακτήρες στο προσκήνιο μοιάζουν να φωτίζονται περισσότερο και κυριαρχούν στο σκηνικό. Είναι ο Κανάρης και οι τέσσερις συναγωνιστές του. Απομακρύνονται με μια βάρκα από τη ναυαρχίδα των Τούρκων, που φλέγεται. Ο πίνακας μεταδίδει την κίνηση και την προσπάθεια που καταβάλουν οι κωπηλάτες. Το εγχείρημά τους δεν ήταν εύκολη υπόθεση, αφού ακόμα και ένα μικρό λάθος θα μπορούσε να τους οδηγήσει στον θάνατο. Ο Κανάρης στέκεται όρθιος στο πίσω μέρος της βάρκας. Αποχαιρετά περήφανα την τουρκική ναυαρχίδα στον χαμό της, ενώ ταυτόχρονα κατευθύνει τη βάρκα προς τη σωτηρία.
   Ο πίνακας είναι πολύ δυνατός, καθώς καταφέρνει να μεταδώσει την ένταση της προσπάθειας των αγωνιστών και την αγωνία για την τύχη τους, παρά το ότι οι θεατές γνωρίζουν την ευτυχή κατάληξη των πραγμάτων. Κυριαρχεί ωστόσο η περηφάνια και η συγκίνηση για το σπουδαίο αυτό κατόρθωμα του Κανάρη και των συντρόφων του, που, κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των Τούρκων και θέτοντας τη ζωή τους σε μεγάλο κίνδυνο, κατάφεραν να δώσουν ένα καλό μάθημα στους σφαγείς της Χίου…

Μ. Ηλίας, Γ1

   Στο έργο του Ν. Λύτρα «Η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας στη Χίο» απεικονίζεται ο Κωνσταντίνος Κανάρης με τους άνδρες του, λίγες στιγμές μετά την ηρωική τους πράξη.

   Η παράτολμη ενέργεια έγινε νύχτα. Ο ουρανός και η θάλασσα είναι ζωγραφισμένα με σκούρα χρώματα. Οι φλόγες από την ανατίναξη της ναυαρχίδας, την οποία τυλίγουν πυκνοί καπνοί, φωτίζουν τη σκηνή. Στο κέντρο του πίνακα εικονίζονται οι πρωταγωνιστές του, που μοιάζει να βγαίνουν από το σκοτάδι. Διακρίνονται καθαρά, σαν να πέφτει πάνω τους το φως ενός προβολέα, σε πλήρη αντίθεση με το σκοτεινό φόντο. 

   Ο Κανάρης βρίσκεται με τέσσερις συντρόφους του πάνω σε μία μικρή βαρκούλα. Τρεις από αυτούς κωπηλατούν με όλη τους τη δύναμη, για να απομακρυνθούν όσο πιο γρήγορα μπορούν. Οι μύες των χεριών τους βρίσκονται σε ένταση. Ένας από τους αγωνιστές, όπως και ο ίδιος ο Κανάρης, χαιρετάνε τη ναυαρχίδα ειρωνικά, έχοντας πετύχει τον στόχο τους να την καταστρέψουν και να πάρουν εκδίκηση για τη σφαγή της Χίου. Στη στάση του σώματος και στο πρόσωπο του Κανάρη είναι φανερή η υπερηφάνεια για το επίτευγμά του. Αξιοσημείωτο είναι το ότι το κόκκινο μαντήλι που υψώνει ο σύντροφός του έχει το ίδιο χρώμα με την τουρκική σημαία, η οποία καίγεται στο πλοίο.

   Το έργο εκφράζει με επιτυχία τη φλόγα της επανάστασης και προκαλεί τη συναισθηματική εμπλοκή του θεατή. Το θέμα αποδίδεται με μια ανθρώπινη ματιά, δίνοντας έμφαση στα συναισθήματα των προσώπων, χωρίς όμως να χάνεται το επικό του μεγαλείο. Τονίζεται τόσο το ιστορικό γεγονός, όσο και η γενναιότητα των απλών ανθρώπων που μάχονται για την πατρίδα τους και εξυψώνονται σε πρότυπα προς μίμηση.

Μ. Αναστασία, Γ1

Θ. Βρυζάκης. Η έξοδος του Μεσολογγίου

   Ο πίνακας αυτός του Θεόδωρου Βρυζάκη απεικονίζει την έξοδο των πολιορκημένων Ελλήνων του Μεσολογγίου. 

   Το βασικό θέμα αναπτύσσεται μέσα σε έναν φωτισμένο κύκλο, με κέντρο τον Έλληνα αγωνιστή. Με το αριστερό του χέρι κρατάει περήφανα την ελληνική σημαία, ενώ με το δεξί υψώνει το γιαταγάνι του, καθώς αγωνίζεται με σθένος και ανδρεία. Είναι η προσωποποίηση του επαναστατημένου Έλληνα, που είναι έτοιμος να πεθάνει για την πατρίδα του, με το σύνθημα «Ελευθερία ή θάνατος» στα χείλη. Γύρω από αυτή την κεντρική φιγούρα αποδίδεται με ένταση η ορμή της εξόδου και ο αναβρασμός των επαναστατημένων Ελλήνων. Η στενή γέφυρα, πάνω στην οποία βρίσκονται, ίσως δηλώνει το αδιέξοδο του εγχειρήματος, αλλά ο επικείμενος θάνατος δε φαίνεται να πτοεί τους Ελεύθερους Πολιορκημένους.
   Οι Οθωμανοί εικονίζονται στο κάτω μέρος του πίνακα, υπερτερούν σε πλήθος και περικυκλώνουν τους Έλληνες. Ένας από αυτούς ανεβαίνει μια σκάλα στηριγμένη στα ετοιμόρροπα τείχη του Μεσολογγίου, ανεμίζοντας την τουρκική σημαία. Υπάρχουν αρκετές απώλειες και από τα δύο στρατόπεδα. 

   Στο πάνω μέρος του πίνακα απεικονίζεται μέσα σε σύννεφα ο Χριστός, ο οποίος μοιάζει να ευλογεί τους Μεσολογγίτες. Περιστοιχίζεται από αγγέλους, που κατεβαίνουν από τον ουρανό κρατώντας στα χέρια τους δάφνινα στεφάνια για να τιμήσουν τους αγωνιστές που θα σκοτωθούν στη μάχη.

   Ο ζωγράφος θέλει να μας μεταφέρει τη φορτισμένη με αγωνία, ορμή και απόγνωση ατμόσφαιρα της μάχης. Νιώθουμε συγκίνηση για την ηρωική έξοδο των πολιορκημένων και θαυμασμό για τον αγώνα που κάνουν, κι ας ξέρουν ότι είναι καταδικασμένοι. Η παρουσία του Χριστού δηλώνει πως με τη θυσία τους θα περάσουν στην ιστορία και θα κερδίσουν την αθανασία.

Θ. Ελεάννα - Κ. Άννα Ίρις, Γ2 

   Στον πίνακα του Θ. Βρυζάκη παρουσιάζεται ένα σημαντικό γεγονός των χρόνων της Ελληνικής επανάστασης, η έξοδος του Μεσολογγίου.

   Στο κέντρο του πίνακα εικονίζονται οι Έλληνες, που είναι και οι πρωταγωνιστές, να ρίχνονται στη μάχη γεμάτοι θάρρος. Οι Τούρκοι τους έχουν περικυκλώσει, και μάλιστα προσπαθούν να ανεβούν στα τείχη, χρησιμοποιώντας μια σκάλα. Ωστόσο, οι αγωνιστές μάχονται μέχρις εσχάτων πάνω σε ένα γεφυράκι, που ξεκινάει από την πύλη του τείχους και μοιάζει έτοιμο να καταρρεύσει κάτω από το βάρος τόσων ανθρώπων. Παρά το γεγονός ότι δε φαίνεται να υπάρχει τρόπος διαφυγής, δείχνουν αποφασισμένοι για όλα και καταφέρνουν να κρατήσουν την ελληνική σημαία όρθια. Στο βάθος αχνοφαίνεται το κάστρο του Μεσολογγίου.

   Κεντρική μορφή του πίνακα είναι ένας άντρας, ψηλός και επιβλητικός. Είναι αυτός που κρατάει τη σημαία και ταυτόχρονα μάχεται με το σπαθί του υψωμένο. Η στάση του απέναντι στον εχθρό είναι γεμάτη ορμή, θάρρος και γενναιότητα. Είναι ένας ήρωας, έτοιμος να θυσιαστεί για την πατρίδα του. Μια λεπτομέρεια του πίνακα πολύ συγκινητική είναι το νεαρό ζευγάρι που δίνει ίσως το τελευταίο του φιλί, καθώς κανένας από τους δυο δε γνωρίζει τι του επιφυλάσσει η μοίρα.

   Το ανθρώπινο δράμα παρακολουθεί από ψηλά ο Χριστός, που εικονίζεται καθισμένος στα σύννεφα. Ανοίγει τα χέρια του για να υποδεχτεί στην αγκαλιά του τις ψυχές των ηρώων, ενώ άγγελοι περιμένουν να τις στεφανώσουν. Μάλιστα, ένας άγγελος στα αριστερά κρατάει στο χέρι του ένα φλεγόμενο σπαθί.

   Ο πίνακας μεταδίδει στον θεατή την ένταση και τη σκληρότητα της μάχης και τον ηρωισμό των αγωνιστών, που αγαπούν πάνω από όλα την πατρίδα τους και την ελευθερία και αποφασίζουν να θυσιαστούν για τα ιδανικά αυτά. Η έξοδος του Μεσολογγίου υπήρξε ένα από τα κορυφαία γεγονότα της ελληνικής επανάστασης, ενώ οι πρωταγωνιστές της μέχρι σήμερα μένουν ζωντανοί στις καρδιές μας και αποτελούν πηγή έμπνευσης.

Α. Ρουμπίνα - Κ. Μαρία - Κ. Μαριλέτα, Γ1

 Ο πίνακας του Θ. Βρυζάκη με τίτλο «Η έξοδος του Μεσολογγίου» μας δίνει μια πολύ ζωντανή και παραστατική εικόνα της ηρωικής εξόδου των Ελεύθερων Πολιορκημένων.

   Στο κάτω μέρος του πίνακα ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί σκούρα χρώματα, ενώ τους αγωνιστές τους φωτίζει και τους τοποθετεί στο κέντρο. Θα έλεγε κανείς ότι πέφτει πάνω στο πεδίο της μάχης ένας προβολέας, που έχει ως σκοπό να αναδείξει τη γενναιότητα και το ψυχικό σθένος των Μεσολογγιτών. Οι πολιορκημένοι εξορμούν με τα σπαθιά στα χέρια προς τον θάνατο ή τη σωτηρία τους. Λυσσαλέος αγώνας γίνεται πάνω σε ένα ετοιμόρροπο γεφύρι. Οι Έλληνες πολεμούν περήφανα, σώμα με σώμα. Κάποιοι πολεμιστές είναι ήδη νεκροί, ενώ οι άλλοι μάχονται ακόμα χωρίς πολλές ελπίδες, αφού η τουρκική ημισέληνος τους έχει κυκλώσει. Πολλά θύματα υπάρχουν ανάμεσα στα γυναικόπαιδα, απεικονίζονται όμως και πολεμίστριες που στέκονται δίπλα στους άντρες και συμβάλλουν όπως μπορούν στη μάχη. 

   Στο επίκεντρο βρίσκεται η μορφή του ήρωα που υψώνει το λάβαρο της πατρίδας του, γεμάτος περηφάνια που του δόθηκε αυτός ο τιμητικός ρόλος. Είναι φανερή η αποφασιστικότητα με την οποία ρίχνεται στον αγώνα, όπως και το πάθος του για ελευθερία. Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι το σπαθί του αγωνιστή που είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης μοιάζει σχεδόν να ενώνεται με αυτό του Τούρκου απέναντί του, υποδηλώνοντας ίσως ότι τους δύο εχθρούς τους περιμένει κοινή μοίρα, ο θάνατος. 

   Πάνω από όλους και όλα δεσπόζει μέσα σε φως και λάμψη ο Παντοκράτορας, ο οποίος ανοίγει τον δρόμο του παραδείσου για τους νεκρούς Μεσολογγίτες. Οι άγγελοι, που ευλογούν και στεφανώνουν τον αγώνα, δηλώνουν την αποθέωση της μεγάλης θυσίας. Έτσι, οι ηρωικοί πολεμιστές περνούν από τον κόσμο των θνητών στον κόσμο των αθανάτων.

«Τι είδους άνθρωποι ήταν εκείνοι οι ήρωες; 

Τι είδους ήρωες ήταν εκείνοι οι άνθρωποι;...» 

(Νικόλαος Κασομούλης, ἀνιστορώντας τα γεγονότα 15 χρόνια μετά την Έξοδο)

Ν. Σόφη, Γ1

Στη μηχανή του χρόνου - Ελληνική επανάσταση

Σε ένα ταξίδι στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου, σε ρόλο αφανούς ήρωα ή αυτόπτη μάρτυρα, γράφουν σελίδες ημερολογίου ή αφηγήσεις - "μαρτυρίες" για σημαντικά ιστορικά γεγονότα.

Από το ημερολόγιο ενός Φιλικού

Ημερολόγιό μου,

   Σήμερα ήταν η μεγάλη μέρα… Έδωσα τον όρκο! Γονάτισα μπροστά στα εικονίσματα και, με το δεξί μου χέρι στο Ευαγγέλιο, πρόφερα συγκινημένος βαθιά τα λόγια… Ορκίστηκα στον Θεό πως θα παραμείνω πιστός στην Εταιρεία για όλη μου τη ζωή, πως δε θα φανερώσω τίποτε για τον σκοπό της σε κανέναν, ούτε στους πιο κοντινούς μου ανθρώπους. Ορκίστηκα και στην πατρίδα ότι από εδώ και στο εξής αφιερώνω τη ζωή μου σ’ αυτήν, με μοναδικό στόχο την απελευθέρωσή της. Διπλός όρκος, σε ό,τι υπάρχει πιο σεβαστό και ιερό… Ένιωθα το αίμα μου να ζεσταίνεται, την καρδιά μου έτοιμη να σπάσει… Δάκρυα αυλάκωναν τα μάγουλά μου, αλλά ήταν δάκρυα χαράς και ελπίδας για την ανάσταση του σκλαβωμένου Γένους μας! 

   Από σήμερα και μέχρι να πεθάνω θα είμαι πρώτα και πάνω από όλα ένας Φιλικός. Νιώθω πως η πορεία της ζωής μου άλλαξε για πάντα. Είμαι έτοιμος και αποφασισμένος. Θα φυλάξω το βαρύ μυστικό και θα εργαστώ με κάθε τρόπο για την προετοιμασία του μεγάλου ξεσηκωμού. Επιτέλους η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει…

Ι. Εύη, Γ1

Ήμουν κι εγώ εκεί... στη σφαγή της Χίου

   Σκουπίζω μια σταγόνα ιδρώτα από το μέτωπό μου, καθώς σκάβω το χώμα γύρω από τα μαστιχόδεντρα στην αυλή μας. Έχει μπει για τα καλά η άνοιξη και η ζέστη δε λυπάται κανέναν... Το σκάψιμο μ’ έχει κουράσει, μα ο πατέρας επέμενε πως, τώρα που έκλεισα τα οκτώ, είναι καιρός να μάθω πώς βγαίνει η μαστίχα, που αρωματίζει και πλουτίζει το όμορφο νησί μας.

   «Καλή δουλειά, Αναστάση!», μου φωνάζει για να με ενθαρρύνει, παρόλο που και ο ίδιος δείχνει κουρασμένος, κι εγώ του χαμογελώ… 

   Βλέπω μια γυναίκα να έρχεται από την παραλία τρέχοντας. Πίσω της ακολουθεί κι άλλος κόσμος. Ποδοβολητά, φωνές… Απορώ τι έχει συμβεί. Όσο πλησιάζουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι μπορώ να διακρίνω τον τρόμο χαραγμένο στα μάτια τους, νιώθω τον πανικό τους… Κοιτάζω προς την ακτή. Κάτι καράβια με κατακόκκινες σημαίες έχουν ρίξει άγκυρα στο νησί μας. 

   «Οι Τούρκοι!», φωνάζει η γυναίκα έντρομη, πριν μας προσπεράσει τρέχοντας, «Έρχονται… Τρέξτε να κρυφτείτε!». Η μητέρα μου πετάγεται από το σπίτι μας αλαφιασμένη, κρατώντας στην αγκαλιά της τη δίχρονη αδελφή μου.

   Εκεί που στέκομαι σαστισμένος, χωρίς να ξέρω πώς να αντιδράσω, ο πατέρας μου με αρπάζει και αρχίζουμε να τρέχουμε, ενώ φωνάζει στη μαμά να κάνει το ίδιο. Φτάνουμε σ’ έναν απόμερο δρόμο, κοντοστέκεται.

   «Θα παίξουμε ένα παιχνίδι, Αναστάση.», μου λέει. «Λέγεται κρυφτό…».

   Λατρεύω να μαθαίνω καινούργια παιχνίδια. Ο πατέρας σκαρφίζεται πάντα τα καλύτερα.

   «Θα τα φυλάς εσύ, εντάξει; Να, κάτω από αυτή την καρότσα.», λέει, δείχνοντας το παρατημένο κάρο στην άκρη του δρόμου. «Εγώ θα πάω να βρω τη μαμά και την μπέμπα. Μέτρα αργά μέχρι το εκατό. Σου υπόσχομαι πως, μέχρι να τελειώσεις, θα έρθουμε να κρυφτούμε όλοι μαζί.».

   Το κρυφτό μού φαίνεται διασκεδαστικό παιχνίδι. Σέρνομαι κάτω απ’ την καρότσα κι εκείνος σκύβει και μου ψιθυρίζει να μείνω ακίνητος και σιωπηλός μέχρι να επιστρέψει. Ο μπαμπάς είναι μεγάλος και δεν κλαίει, μα τώρα τα μάτια του δείχνουν κόκκινα, σαν βουρκωμένα. Μπορεί και να ’ναι η ιδέα μου… 

   Θέλω να ακολουθήσω τους κανόνες του παιχνιδιού. Κάθομαι ήσυχα στην κρυψώνα μου και αρχίζω να μετράω.

5...10...15...

Ακούω βαριές μπότες στο έδαφος, δυνατά χτυπήματα σε πόρτες…

20...25...

…Παράθυρα να σπάνε, παιδικές τσιρίδες, γυναικείες κραυγές.

30...35...

Κρυφοκοιτώντας ανάμεσα από τις ρόδες της καρότσας προσπαθώ να καταλάβω τι γίνεται. 

40...45...

Ψηλοί άντρες με στολές και μεγάλα σπαθιά βρίσκονται παντού. Αρπάζουν όποιον βρουν μπροστά τους και τον σφάζουν!

50...55...

Δε γλιτώνουν ούτε οι μάνες, ούτε τα παιδιά τους. Πέφτουν νεκροί ο ένας δίπλα στον άλλον...

60...65...

Η καρδιά μου χτυπάει σαν τρελή, το αίμα σχηματίζει μια λίμνη στο έδαφος δίπλα μου. Σκεπάζω τα μάτια μου με τα χέρια μου για να γλιτώσω απ’ το φρικτό θέαμα. 

70...75...

Όπου να ’ναι θα έρθει ο μπαμπάς να κρυφτούμε μαζί. Όλα θα πάνε καλά. Παίζουμε κρυφτό.

80...85...

Τα δάκρυα τρέχουν ποτάμι στα μάγουλα μου. Πνίγω τα αναφιλητά μου, αλλά τρέμω σύγκορμος.

90...95...

Ακούω βήματα να πλησιάζουν την κρυψώνα μου. Κάποιος έρχεται... Επιτέλους, ο μπαμπάς είναι εδώ! Ανοίγω τα μάτια μου. Αυτά δεν είναι τα δικά του παπούτσια! Ένας άντρας φωνάζει κάτι στα τούρκικα και αναποδογυρίζει την καρότσα. Με κοιτάζει με κενό βλέμμα για λίγα δευτερόλεπτα που μοιάζουνε αιώνας κι έπειτα σηκώνει το σπαθί του στον ουρανό. 

100

Σ. Ιωάννα, Γ2

Ένας από τους συντρόφους του Κανάρη θυμάται…

   Πήρα κι εγώ μέρος στον μεγάλο ξεσηκωμό για την ελευθερία… Είδαν πολλά τα μάτια μου, μα αυτό που ποτέ δε θα ξεχάσω ήταν η συμμετοχή μου σε μια από τις πιο ένδοξες στιγμές του Αγώνα, την πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας στη Χίο, μαζί με τον Κωνσταντή τον Κανάρη!

   Ήταν ο δεύτερος χρόνος της επανάστασης, Μάρτιος του ‘22, όταν ο Σαμιώτης Λυκούργος Λογοθέτης αποβιβάστηκε στη Χίο και κήρυξε την επανάσταση. Οι Τούρκοι εξοργίστηκαν! Δεν ήθελαν να χάσουν την παραγωγή της μαστίχας. Ο σουλτάνος έδωσε διαταγή στον ναύαρχο Καρα-Αλή να τιμωρήσει σκληρά το νησί. Πάνω από 60.000 Χιώτες σφάχτηκαν ή πουλήθηκαν ως δούλοι. Μέρες κράτησε η απάνθρωπη σφαγή... Από τα Ψαρά ακούγαμε τα τουρκικά κανόνια να βροντούν. Ορκιστήκαμε εκδίκηση στο όνομα των αδικοσκοτωμένων Ελλήνων και περιμέναμε την κατάλληλη ευκαιρία...

   Αποφασίσαμε λοιπόν να χτυπήσουμε τον τουρκικό στόλο που βρισκόταν στο λιμάνι της Χίου. Γρήγορα ετοιμάσαμε τα μπουρλότα. Ανοίξαμε κατά το συνήθειο τρύπες στα πλευρά δυο παλιών πλοίων και βάλαμε βαρέλια με εκρηκτικά. Αλείψαμε όλο το πλοίο με πίσσα, για να φουντώσει γρήγορα η φωτιά, και γεμίσαμε τις μίνες στα πλευρά του καταστρώματος με μπαρούτι. Η βάρκα, με την οποία θα απομακρυνόμασταν, έτοιμη κι αυτή…

   Επιλέξαμε τη νύχτα της 6ης προς 7η Ιουνίου 1822, μία νύχτα χωρίς φεγγάρι… Η ναυαρχίδα ήταν φωταγωγημένη, χιλιάδες ναύτες τραγουδούσαν και γιόρταζαν τη λήξη του ραμαζανιού. Αν και οι Τούρκοι ήξεραν καλά την καταστροφική δύναμη των πυρπολικών, δε φαινόταν να έχουν πάρει ιδιαίτερα μέτρα προφύλαξης. Τόσο το καλύτερο… Ο άνεμος ήταν ευνοϊκός και προσεγγίσαμε εύκολα τον τουρκικό στόλο, χωρίς να μας πάρουν χαμπάρι. Το παραμικρό λάθος και θα ήμασταν χαμένοι! Θυμάμαι πως σκεφτόμουν τι θα απογίνει η οικογένειά μου, αν δε γυρίσω πίσω… 

   Το μπουρλότο μας πλησίασε αθόρυβα τη ναυαρχίδα. Το γαντζώσαμε γερά πάνω της, στην πλευρά που φυσούσε ο άνεμος. Σχεδόν αμέσως το ξύλινο σκαρί του επιβλητικού πλοίου λαμπάδιασε και άρχισε να καίγεται σαν πυροτέχνημα. Σπίθες πετάγονταν και στάχτες αιωρούνταν στον φωτεινό από τις φλόγες νυχτερινό ουρανό. Δε θα ξεχάσω ποτέ τον εκκωφαντικό κρότο από την ανατίναξη, όταν η φωτιά έφτασε στη μπαρουταποθήκη της ναυαρχίδας, τις κραυγές και τα ουρλιαχτά των Τούρκων, τη μυρωδιά…

   Έκανα κουπί όσο πιο γρήγορα μπορούσα, για να απομακρυνθούμε το ταχύτερο. Αγωνιούσα μέχρι να διαφύγουμε από την πύρινη κόλαση και ταυτόχρονα ήμουν περήφανος και ενθουσιασμένος που τα καταφέραμε. Ο Κωνσταντής, θυμάμαι, φώναξε στους Τούρκους: «Να κι ένα δώρο από μας για τη γιορτή!». 

   Στα Ψαρά πια μάθαμε και το φριχτό τέλος του Καρα-Αλή. Στην προσπάθειά του να ξεφύγει, πληγώθηκε θανάσιμα από ένα φλεγόμενο κατάρτι. Άφησε την τελευταία του πνοή μόλις πάτησε στα χώματα της Χίου, την οποία είχε αιματοκυλίσει… Τι να πει κανείς; Υπάρχει η θεία δίκη! Η ψυχή μας γέμισε θάρρος και ελπίδα πως θα τα καταφέρουμε να απελευθερωθούμε μια μέρα…

   Το κατόρθωμά μας κατατρόμαξε τους Τούρκους, συγκίνησε βαθύτατα την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και έδωσε κουράγιο στους επαναστατημένους Έλληνες, για να συνεχίσουν τον Αγώνα.

Κ. Σπύρος - Ν. Χρυσάνθη - Σ. Χριστίνα, Γ3

Και δύο πορτρέτα!

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Π. Κυριακή, Γ2

Γεώργιος Καραϊσκάκης

Α. Ιορδάνης, Γ2

Στη μηχανή του χρόνου - Γαλλική επανάσταση

Στο μάθημα της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας η μηχανή του χρόνου ταξιδεύει τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου στα χρόνια της γαλλικής επανάστασης. Αναλαμβάνοντας ρόλο πρωταγωνιστή ή αφανούς ήρωα, γράφουν σελίδες ημερολογίου ή αφηγήσεις - "μαρτυρίες" για σημαντικά γεγονότα της πολυτάραχης εκείνης ιστορικής περιόδου...

Από το ημερολόγιο ενός Γάλλου εργάτη 

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, 

   Άλλη μια δύσκολη και κουραστική μέρα τελείωσε… Τι άλλο μπορεί να είναι μετά από δώδεκα ώρες δουλειά και άλλη μία ποδαρόδρομο μέσα στις λάσπες για την επιστροφή στο σπίτι; Νιώθω διαλυμένος, σωματικά και ψυχικά… 

   Σήμερα απολύθηκαν δύο εργάτες, δύο νέα παιδιά, εργατικά, πεινασμένα, κουρασμένα, φτωχά και ανήσυχα. Όπως είμαστε όλοι εμείς, που, ενώ υπακούμε σε προσταγές και σκοτωνόμαστε στη δουλειά, δεν έχουμε τίποτα, πεινάμε, αρρωσταίνουμε. Δεν μπορούμε ούτε καν να μιλήσουμε, να ζητήσουμε μια πιο ανθρώπινη ζωή για μας και τα παιδιά μας… 

   Κι αυτό γιατί; Γιατί το αφεντικό έμαθε, λέει, πως μας μοίραζαν επαναστατικά φυλλάδια. Μα ποιος άτιμος του το πρόλαβε; Κοιταζόμασταν μεταξύ μας, ψάχναμε την ενοχή στα μάτια του σπιούνου, αλλά κανείς από μας δε βρήκε το κουράγιο να διαμαρτυρηθεί ανοιχτά και να υπερασπιστεί τους συντρόφους μας. 

   Ωστόσο, αυτοί οι δύο τόλμησαν να κάνουν κάτι για να εκφραστούν αυτά που όλοι σκεφτόμαστε. Αλήθεια, ζεσταίνεται η καρδιά μου όταν βλέπω γραμμένες τις λέξεις δικαιοσύνη, ισότητα, δημοκρατία, δικαιώματα, επανάσταση… Τις νιώθω, κι ας μην τις καταλαβαίνω απόλυτα. Βλέπεις, μόλις που έμαθα να διαβάζω και να γράφω. Πόσο θα ήθελα να μου είχε δοθεί η ευκαιρία να μορφωθώ, να περπατώ με το κεφάλι ψηλά, να μη φοβάμαι, να ονειρεύομαι… 

   Και μου αρέσει να ελπίζω πως θα έρθει μία μέρα που η ζωή μας θα αλλάξει. Πώς; Σίγουρα όχι εύκολα, όχι χωρίς να χυθεί αίμα. Τρέμω που το λέω και το γράφω, τρέμω τη φυλακή και τα χτυπήματα, μα πιο πολύ φοβάμαι μια ζωή σαν κι αυτή που ζω. Σαν κι εμένα σκέφτονται πολλοί, το ξέρω. Πλησιάζει η στιγμή που η φωνή μας θα ακουστεί. Και αν τώρα μετανιώνω που σήμερα δε σταθήκαμε δίπλα στους συντρόφους μας, κάτι μου λέει πως είναι κοντά η μέρα που θα σταθούμε όρθιοι και ό,τι θέλει ας γίνει... 

   Θυμώνω και αγωνιώ και λαχταρώ, κι έχω μόνο τέσσερις ώρες για να ξεκουράσω το πονεμένο μου κορμί... Στο διπλανό δωμάτιο η Μαρί, κατάκοπη κι αυτή η καημένη, νανουρίζει το μωρό. Τα άλλα τρία κοιμούνται αγκαλιά για να ζεσταθούν. Γι’ αυτά ονειρεύομαι μια καλύτερη ζωή, γι’ αυτά πρέπει να βρω το θάρρος... 

Π. Γιάννης, Γ2

Α. Δημήτρης, Γ1

Αγαπητό μου ημερολόγιο, 

   Μόλις επέστρεψα από τη δουλειά. Η φαμίλια με περιμένει να φάμε από ένα κομμάτι ψωμί και λίγο χυλό που έκανε η γυναίκα μου, η Μαρί. Προσπαθούμε να ξεγελάσουμε την πείνα μας. Ολημερίς παλεύουμε και κουραζόμαστε εγώ και η γυναίκα μου, και με το ζόρι συντηρούμε την οικογένειά μας. Έχουμε τέσσερα παιδιά να μεγαλώσουμε… Πάλι καλά που πλησιάζει η άνοιξη. Τον χειμώνα δεν μπορούσαμε να ζεσταθούμε, γιατί δεν είχαμε χρήματα να αγοράσουμε ξύλα. Μα σε τι έχουν φταίξει τα αθώα μου παιδιά για να ζουν έτσι; Και τι να κάνεις; Πώς να διαμαρτυρηθείς; Η Βαστίλη είναι εκεί, να σου θυμίζει τη θέση στην οποία σε έριξε η μοίρα… 

   Ωστόσο, τολμώ να πω ότι σήμερα μια αχτίδα ελπίδας κατάφερε να περάσει στην ψυχή μου! Γυρνώντας από τη δουλειά, με σκυμμένο το κεφάλι, είδα κάτι φυλλάδια στον δρόμο. Χωρίς να το πολυσκεφτώ, έσκυψα και πήρα ένα από δαύτα. Και τι να δω; Μιλούσε για ελευθερία και για ισότητα! Ακόμη, έγραφε πως όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι, μόνο και μόνο επειδή είναι άνθρωποι, έχουν από τη φύση δικαιώματα, τα οποία μάλιστα καμία εξουσία δεν μπορεί να τα καταργήσει! Ένιωσα το χαρτί να μου καίει τα χέρια και πήγα να το πετάξω, αλλά κάτι με συγκράτησε. Το τσαλάκωσα και το έβαλα στην τσέπη μου. 

   Τώρα, βλέποντας σε τι συνθήκες ζούμε με την οικογένειά μου, δεν ξέρω αν είναι η απόγνωση ή η ανάγκη για ελπίδα που με κάνουν, όσο το σκέφτομαι, να συμμερίζομαι περισσότερο αυτές τις «επικίνδυνες» ιδέες. Η ζωή είναι σκληρή, αλλά βέβαια όχι για όλους. Μόνο εμείς, η τρίτη τάξη, υποφέρουμε. Οι βασιλείς και οι ευγενείς ανάγκη δεν έχουν. Τρώνε, πίνουν, διασκεδάζουν, δίχως να τους ενδιαφέρουν τα χρήματα που σπαταλούν! Ενώ εμείς, που δουλεύουμε όλη μέρα σαν τα σκυλιά, ούτε χρήματα για ψωμί δεν έχουμε καλά καλά… 

   Ναι, ελπίζω η φλόγα αυτών των ιδεών να γίνει η πυρκαγιά που θα κάψει αυτόν τον κόσμο της αδικίας, για να έχουν ένα καλύτερο μέλλον τα παιδιά μου! 

Ν. Μαρία, Γ2

Ρ. Μαρία, Γ3

Ήμουν κι εγώ εκεί… στη συνέλευση των τριών τάξεων και στον όρκο του σφαιριστηρίου 

5 Μαΐου 1789 

Μετά από πολλά χρόνια, ο βασιλιάς αποφάσισε να συγκαλέσει τη γενική συνέλευση των τάξεων στο ανάκτορο των Βερσαλιών. Ως αντιπρόσωπος της τρίτης τάξης ευελπιστούσα σε μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει η τάξη μας να πληρώνει, αυτή και μόνο, το σύνολο των φόρων και να σηκώνει όλα τα βάρη του κράτους, ενώ οι ευγενείς και οι κληρικοί απαλλάσσονται από τον βασιλιά… Ο Λουδοβίκος όμως σύντομα διέψευσε κάθε μας ελπίδα. Μάλιστα, ζήτησε να επιβληθούν νέοι φόροι, τους οποίους φυσικά θα φορτώνονταν και πάλι αποκλειστικά τα μέλη της τρίτης τάξης! Αλλά βέβαια, πώς αλλιώς θα πληρωθούν οι πολυτέλειες και οι σπατάλες της αυλής των Βερσαλιών; Και καλά οι αστοί, αλλά οι αγρότες τι θα απογίνουν; Πού θα βρουν τα χρήματα για να πληρώσουν και τους καινούριους φόρους του βασιλιά; Ο χειμώνας ήταν πολύ βαρύς, οι περισσότερες καλλιέργειες έχουν καταστραφεί. Η τιμή του ψωμιού έχει φτάσει στα ύψη… Ο λαός πεινάει! Με πνίγει η αγανάκτηση. Ο βασιλιάς δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα… 

20 Ιουνίου 1789 

Ο Λουδοβίκος, έχοντας εξασφαλισμένες τις ψήφους του κλήρου και των ευγενών, πίστευε ότι θα περάσει το δικό του, όπως πάντα. Ήταν πολύ γελασμένος… Αυτή τη φορά εμείς, οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης, ήμασταν αποφασισμένοι να αντιδράσουμε. Αυτοανακηρυχθήκαμε Εθνική συνέλευση. Εμείς άλλωστε δεν εκπροσωπούμε το 98% των Γάλλων; Ζητήσαμε λοιπόν το αυτονόητο: να μη γίνεται η ψηφοφορία κατά τάξη, αλλά να ψηφίζει ο κάθε αντιπρόσωπος χωριστά. Και τι έκανε ο βασιλιάς μας; Όχι μόνο αρνήθηκε να μας αναγνωρίσει, αλλά και διέταξε να κλείσει η αίθουσα όπου συνεδρίαζαν οι τάξεις! Η οργή μας φούντωσε, το δίκιο μας μας έπνιγε… Δεν υπήρχε περίπτωση να διαλυθούμε έτσι, σαν να μη συμβαίνει τίποτα! Συγκεντρωθήκαμε όλοι στην αίθουσα του σφαιριστηρίου. Μέσα σε ατμόσφαιρα συγκίνησης και ενθουσιασμού υψώσαμε τα χέρια και ορκιστήκαμε ότι δεν πρόκειται να σταματήσουμε, αν η χώρα μας δεν αποκτήσει Σύνταγμα. Καιρός πια να τελειώνουμε με το παλαιό καθεστώς… Ή αυτοί ή εμείς!

Μ. Δανάη, Γ2 

Από το ημερολόγιο του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ 

14 Ιουλίου 1789, 12:30 

Ημερολόγιό μου, 

   Τίποτα! Το κυνήγι μου σήμερα ήταν σκέτη αποτυχία. Ούτε ένα θήραμα δεν κατάφερα να σκοτώσω. Τουλάχιστον, σκότωσα την ώρα μου… 

14 Ιουλίου 1789, 16:30 

   Δεν μπορώ να το πιστέψω! Μόλις έμαθα για την κατάληψη της Βαστίλης από τον λαό του Παρισιού… Ο δούκας Λα Ροσφουκώ, που μου μετέφερε τα τρομερά νέα, ήταν πολύ ταραγμένος. «Μα αυτό είναι εξέγερση!», είπα, πιο πολύ ξαφνιασμένος παρά τρομαγμένος. «Όχι, Μεγαλειότατε, είναι επανάσταση!», μου απάντησε με φωνή που έτρεμε… Τον Ντε Λονέ, τον διοικητή της Βαστίλης, τον σκότωσε το εξαγριωμένο πλήθος. Όλο το μπαρούτι που ήταν φυλαγμένο στο φρούριο έπεσε στα χέρια αυτών των βαρβάρων! 

   Μα είναι ποτέ δυνατόν; Καλά λένε πως όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος! Τι πρέπει να κάνω τώρα; Φοβάμαι πως η άλωση της Βαστίλης είναι μόνο η αρχή… 

21 Ιανουαρίου 1793 

Αγαπητό μου ημερολόγιο, 

   Αυτή είναι η τελευταία φορά που σου γράφω. Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, κρίθηκα ένοχος εσχάτης προδοσίας και καταδικάστηκα σε θάνατο. Αυτή η απόπειρα να αποδράσουμε από τη Γαλλία με τη βασιλική οικογένεια που, αν είχε πετύχει, θα έσωζε τη ζωή μας, έκρινε τελικά την τύχη μας. Φοβάμαι τι θα απογίνουν η γυναίκα μου και τα παιδιά μου μετά τον χαμό μου… Δεν άντεξα σήμερα ούτε να τους αποχαιρετήσω. Ας τους προστατέψει ο Θεός!

   Ακούω τα βήματα των στρατιωτών να πλησιάζουν… Θα με οδηγήσουν στη γκιλοτίνα, εκεί όπου έχασαν ήδη τη ζωή τους τόσοι άνθρωποι, εκεί όπου θα τη χάσω κι εγώ σε λίγο. Έζησα 38 χρόνια ανέμελα στο χρυσό κλουβί των Βερσαλιών, χωρίς να ενδιαφέρομαι για τον λαό μου. Ήρθε η ώρα να το πληρώσω… Προσεύχομαι να βρω το κουράγιο και το θάρρος να πεθάνω τουλάχιστον σαν βασιλιάς.

Είναι στην πόρτα! Το τέλος μου έφτασε…

Π. Ελένη, Γ3

Η γκιλοτίνα

Κ. Φίλιππος, Γ1

Μ. Γιώργος, Γ2

Από το ημερολόγιο της Μαρίας Αντουανέτας

19 Ιουνίου 1788

Ημερολόγιό μου,

   Η ζωή στις Βερσαλίες είναι υπέροχη! Σήμερα άργησα να σηκωθώ από το κρεβάτι… Το βράδυ πάλι ξενυχτίσαμε διασκεδάζοντας. Το τραπέζι στη μεγάλη αίθουσα του ανακτόρου ήταν σωστή απόλαυση, με τα πιο σπάνια εδέσματα και τα πιο εκλεκτά κρασιά. Αλήθεια, η μια γιορτή μας ξεπερνά σε χλιδή και πολυτέλεια την άλλη! Πώς να μη με λατρεύει η αυλή; Όλοι θαυμάζουν την ομορφιά μου, τις τουαλέτες μου, τα κοσμήματά μου… Χτες φορούσα ένα περίφημο ζευγάρι διαμαντένια σκουλαρίκια. Κόστισαν βέβαια κάτι παραπάνω, αλλά τι πειράζει; Εγώ έλαμπα! Ένιωθα ότι είμαι το επίκεντρο των Βερσαλιών, της Γαλλίας, του κόσμου όλου! Κι αν τα κρατικά ταμεία είναι άδεια, η λύση είναι γνωστή και δοκιμασμένη. Περισσότεροι φόροι! Τι με νοιάζει, σάμπως εγώ θα τους πληρώσω; Ακούω ότι ο λαός της Γαλλίας διαμαρτύρεται. Λένε πως είμαι σπάταλη… Δε βαριέσαι, ποτέ τους δε με χώνεψαν. Πάντα θα είμαι γι’ αυτούς η ξένη, η Αυστριακή… Κι αν δεν έχουν να φάνε ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι!

Μ. Αναστασία, Γ2

5 Οκτωβρίου 1789

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, 

   Είμαστε πια στο ανάκτορο του Κεραμεικού. Το χέρι μου τρέμει… Ακόμα δεν μπορώ να συνέλθω από όσα έζησα σήμερα. Από το πρωί με ξύπνησαν οι τρομερές φωνές. Χιλιάδες κόσμου είχαν μαζευτεί έξω από το παλάτι μας. Κρατούσαν λόγχες, δρεπάνια, μαχαίρια, ό,τι μπορείς να φανταστείς… Τύμπανα χτυπούσαν, γυναικείες φωνές κραύγαζαν «Ψωμί! Ψωμί!». Μέχρι και κανόνια είχαν σύρει από το Παρίσι, τόσα χιλιόμετρα δρόμος με τα πόδια! Να λοιπόν που η επανάσταση που ξέραμε ότι ξέσπασε στο Παρίσι είχε πια φτάσει κυριολεκτικά στην πόρτα μας…

   Μα τι ήθελαν όλοι αυτοί; Ζητούσαν να μετακομίσουμε στην πόλη! Φυσικά ο Λουδοβίκος δεν μπορούσε να δεχτεί ένα τόσο παράλογο αίτημα… Και τότε έγινε κάτι που κανείς δεν το περίμενε. Μανιασμένες γυναίκες όρμησαν μέσα στα ανάκτορα, σαν πεινασμένες λέαινες που κυνηγούσαν το θήραμά τους! Σκότωσαν τους φρουρούς και, σαν τρελές, άρχισαν να με αναζητούν. Ένιωθα το πάτωμα να δονείται από άγρια ποδοβολητά. Μόλις που πρόλαβα να καταφύγω έντρομη στα διαμερίσματα του άντρα μου… Τις άκουγα να φωνάζουν με λύσσα «Θέλω το κεφάλι της! Θέλω ένα πόδι, ένα χέρι!» και μου κοβόταν το αίμα… Αν είχα πέσει στα χέρια τους, σίγουρα θα με είχαν κάνει κομμάτια, όπως κομμάτιασαν το κρεβάτι μου, το ωραίο μου κρεβατάκι που μου είχαν φέρει από την Αυστρία... 

   Οι στασιαστές λεηλάτησαν τις βασιλικές αποθήκες και συνόδεψαν την άμαξά μας μέχρι την πρωτεύουσα. Μια φρικαλέα πομπή, με επικεφαλής τα κεφάλια των φρουρών μας, καρφωμένα πάνω σε δίκρανα. Πώς να ξεχάσω τα ουρλιαχτά του εξαγριωμένου πλήθους, τον τρόμο των παιδιών μου, τη φρίκη…

   Η βασιλική οικογένεια είναι πλέον αιχμάλωτη του λαού του Παρισιού. Το ξέρουμε και το ξέρουν. Φοβάμαι ότι δε θα ξαναδούμε ποτέ τις Βερσαλίες… 

Μ. Μανιώ, Γ2

Η Μαρία Αντουανέτα γράφει στη φυλακή

15 Οκτωβρίου 1793

Καλό μου ημερολόγιο,

   Πώς φτάσαμε ως εδώ; Όλα έγιναν τόσο γρήγορα, που μου φαίνονται σαν ένα κακό όνειρο, σαν εφιάλτης… Από την πολυτέλεια της αυλής των Βερσαλλιών βρέθηκα ολομόναχη σε ένα φρικτό κελί. Από βασίλισσα βρέθηκα φυλακισμένη και καταδικασμένη σε θάνατο, μετά από μία δίκη - παρωδία. Τι δεν ακούστηκε σ’ αυτή τη δίκη… Κατηγορήθηκα για απαίσια πράγματα, που δε θέλω ούτε να τα σκέφτομαι, ούτε να τα θυμάμαι. Και βέβαια, όλα αυτά ήταν περιττά, αφού η απόφαση για την τύχη μου είχε ήδη ληφθεί. Φυσικά, ήμουν ένοχη! Η επανάσταση ήθελε το κεφάλι μου, τίποτα λιγότερο. Έπρεπε να το φανταστώ ότι μετά τον αποκεφαλισμό του συζύγου μου δεν υπήρχε περίπτωση να επιτρέψουν την απέλασή μου στην Αυστρία… 

   Εδώ, στη σκοτεινή φυλακή μου, πιο πολύ πονάω όχι για μένα, αλλά για τα παιδιά μου. Τα έχουν πάρει μακριά μου εδώ και καιρό. Μου λείπουν αφόρητα και ανησυχώ πολύ για το μέλλον τους, κυρίως για τον μικρό μου Λουδοβίκο - Κάρολο. Ο δελφίνος της Γαλλίας, αυτός που θα γινόταν βασιλιάς… Πώς θα τον μεταχειριστούν; Δεν είναι μαθημένος στις κακουχίες, είναι και η υγεία του ευαίσθητη… Θεέ μου, μόνο σε σένα μπορώ να καταφύγω. Προστάτεψε τα παιδιά μου, είναι το μόνο που σου ζητώ!

   Το μόνο σίγουρο είναι πως αύριο, στις 16 Οκτωβρίου του 1793, θα αφήσω την τελευταία μου πνοή πάνω στο «εθνικό ξυράφι». Απορώ με τον ίδιο μου τον εαυτό που δε φοβάμαι. Είμαι ήρεμη... Θα σταθώ δυνατή μέχρι τέλους, όπως ταιριάζει σε μια βασίλισσα, την τελευταία ίσως βασίλισσα της Γαλλίας.

Φ. Χριστίνα, Γ3

Ο αποκεφαλισμός της Μαρίας Αντουανέτας

   16 Οκτωβρίου 1793… Όλοι γνώριζαν τι επρόκειτο να συμβεί εκείνη τη μέρα. Από το πρωί πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί στη μεγάλη Πλατεία της Επανάστασης, όπου η γκιλοτίνα περίμενε έτοιμη για το μακάβριό της έργο. Το ίδιο κι εγώ. Δε θα σας πω το όνομά μου, αρκεί να ξέρετε πως ήμουν ένας από τους δημίους…

   Όσο περνούσε η ώρα, ο αναβρασμός όλο και μεγάλωνε. Έβλεπα στα μάτια των ανθρώπων την οργή, την ανυπομονησία τους να αποδοθεί επιτέλους δικαιοσύνη. Σε κάποια στιγμή είδα από ψηλά, από το ικρίωμα όπου στεκόμουν, ένα απλό κάρο θανατοποινιτών να πλησιάζει. Θυμάμαι πως σκέφτηκα ότι δεν της έκαναν τη χάρη να τη μεταφέρουν με κλειστή άμαξα, όπως τον άντρα της. Το πλήθος γύρω της έβραζε… Της πετούσαν σάπια λαχανικά, την έφτυναν, την έβριζαν, την καταριόταν… Μέσα σ’ αυτό το χάος, δεν ξέρω πώς, αυτή διατηρούσε ακόμα μια κάποια βασιλική αξιοπρέπεια. 

   Το κάρο με τη μελλοθάνατη σταμάτησε στον τόπο της εκτέλεσης. Κατέβηκε κι άρχισε να ανεβαίνει τα σκαλοπάτια που θα την οδηγούσαν στη γκιλοτίνα. Τρόμαξα όταν την είδα από κοντά. Ήταν αγνώριστη! Πώς είναι δυνατόν να αλλάξει κάποιος τόσο πολύ μέσα σε τόσο λίγο χρόνο; Πού πήγε εκείνη η όμορφη και φιλάρεσκη γυναίκα που καθόταν κάποτε στον θρόνο της Γαλλίας; Μπροστά μου έβλεπα ένα αδυνατισμένο, γερασμένο πλάσμα… Έμοιαζε σαν χαμένη. Στο τελευταίο σκαλί σκόνταψε στο πόδι μου. «Συγχωρήστε με, κύριε. Δεν το έκανα επίτηδες…», μουρμούρισε. Αυτά θα ήταν τα τελευταία της λόγια. Τα γκρίζα μαλλιά της ήταν κοντά, θα της τα είχαν κόψει στη φυλακή. Τη δέσαμε στη σανίδα και σε μερικά δευτερόλεπτα όλα είχαν τελειώσει. Το κοφτερό λεπίδι έπεσε, λερώνοντας τα ρούχα μου με το αίμα της…

   Η Μαρία Αντουανέτα μισήθηκε όσο καμιά άλλη βασίλισσα στην ιστορία της Γαλλίας. Στη σκέψη των Γάλλων ήταν η προσωποποίηση του παλαιού καθεστώτος, της σπατάλης της βασιλικής αυλής, της καταπίεσης του λαού. Κι αυτό το μισητό σύμβολο δεν υπήρχε πια…

Ν. Μυρτώ, Γ2

Από το ημερολόγιο του Ροβεσπιέρου

6 Ζερμινάλ, έτος 1 της Δημοκρατίας

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

   Για μια ακόμη φορά η επανάσταση, στην οποία έχω δώσει όλο μου τον εαυτό, βρίσκεται σε κίνδυνο… Μπορεί να ξεφορτωθήκαμε επιτέλους τον βασιλιά και τη βασίλισσα, αλλά τα σύννεφα μαζεύονται και πάλι στον ουρανό της Γαλλίας. Οι εχθροί μας καραδοκούν, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της χώρας. Ο δίκαιος πόλεμος που συνεχίζεται, για να καταλάβουμε εδάφη που είναι αδιαμφισβήτητα γαλλικά στο Βέλγιο και στις όχθες του ποταμού Ρήνου, έχει συσπειρώσει εναντίον μας τις ευρωπαϊκές απολυταρχίες. Σαν να μην έφτανε αυτό, στην επαρχία της Βανδέας ξέσπασαν αντεπαναστατικές εξεγέρσεις. Είναι επιτακτική ανάγκη να δράσουμε άμεσα, για να μην πάνε χαμένοι τόσοι αγώνες, τόσο αίμα… Κι αν πρέπει να χυθεί και άλλο, ας γίνει κι έτσι! Αυτό που προέχει είναι η σωτηρία της επανάστασης. Εγώ, ο «αδιάφθορος», όπως με αποκαλούν ακόμα και οι αντίπαλοί μου, οφείλω να σταθώ στο ύψος των περιστάσεων. Ως ηγέτης των Ιακωβίνων, θα προτείνω να συσταθούν άμεσα μια Επιτροπή Δημόσιας Σωτηρίας και μια Επιτροπή Γενικής Ασφάλειας. Επίσης, πρέπει να λειτουργήσουν σε όλη τη χώρα επαναστατικά δικαστήρια, για να καταστείλουμε αποτελεσματικά κάθε αντεπαναστατική ενέργεια.

Κι αν οι Γιρονδίνοι αντιδράσουν, τους περιμένει η γκιλοτίνα, όπως και κάθε άλλον εχθρό του λαού! 

Τ. Ολυμπία, Γ3